Współczesne życie często przypomina nieustanny bieg, gdzie jesteśmy bombardowani bodźcami, decyzjami, obowiązkami i emocjami. W natłoku zdarzeń łatwo popaść w przekonanie, że to właśnie zewnętrzne okoliczności – praca, relacje, trudności – decydują o naszym samopoczuciu i jakości życia. Ale prawdziwa wolność nie polega na tym, by kontrolować wszystko dookoła nas. Wolność leży w tym, jak wybieramy, by odpowiedzieć na to, co się dzieje. To przestrzeń pomiędzy bodźcem a naszą reakcją, gdzie możemy dokonać wyboru.
Wolność: nie od okoliczności, ale w naszej reakcji na nie
Wielu z nas utożsamia wolność z brakiem ograniczeń zewnętrznych – z możliwością robienia tego, co chcemy, w każdej chwili. Oczywiście, niezależność jest istotnym elementem wolności, ale jej prawdziwa głębia nie polega na usuwaniu trudności, ale na sposobie ich przeżywania.
Wolność, o której mówimy, to wolność od automatycznych reakcji na to, co nas spotyka. To przestrzeń pomiędzy bodźcem (czyli wydarzeniem, sytuacją) a naszą reakcją, w której możemy świadomie wybrać, jak zareagować. Przykładowo, nie mamy wpływu na to, co się dzieje w świecie – nie możemy kontrolować, co mówią inni, jakie wyzwania stawia przed nami życie, jak się zachowują osoby w naszym otoczeniu. Ale to, jak my zareagujemy, zależy już tylko od nas.
Przestrzeń pomiędzy bodźcem a reakcją
„Między bodźcem a reakcją jest przestrzeń. W tej przestrzeni mamy moc wybrać naszą reakcję.” To słowa, które przypisuje się Viktorowi Franklowi, twórcy logoterapii. W jego słowach zawarta jest istota wolności. Życie nie zawsze jest sprawiedliwe ani łatwe, ale to, jak odnajdujemy sens w sytuacjach, w jakich się znajdujemy, to nasza decyzja. Frankl, przeżywając koszmar obozów koncentracyjnych, odkrył, że nawet w najtrudniejszych okolicznościach możemy znaleźć wolność – wolność w wyborze naszej postawy wobec sytuacji.
Nasze emocje i reakcje nie są z góry narzucone. Każde doświadczenie – choćby bolesne – daje nam szansę, by wybrać, jak je przeżyjemy. W trudnych chwilach możemy poczuć się przytłoczeni, zniechęceni czy zrozpaczeni, ale to od nas zależy, czy wybierzemy odpowiedź pełną gniewu, czy może wybór postawy, która przyczyni się do naszego rozwoju.
Wolność to umiejętność wyboru postawy
Wolność jest w naszym wewnętrznym podejściu do rzeczywistości. Nie oznacza to, że nie będziemy czuć lęku, smutku czy innych trudnych emocji. Wręcz przeciwnie – te emocje są naturalną częścią życia. Jednak to, co decyduje o naszej wolności, to sposób, w jaki podejmujemy decyzję, by nie dawać się im całkowicie opanować.
W naszej kulturze, która często kładzie nacisk na szybkie rozwiązania i natychmiastową gratyfikację, zapominamy, że prawdziwa siła tkwi w umiejętności cierpliwego przetwarzania trudnych emocji. To oznacza, że w obliczu stresu, kryzysu czy niepewności mamy wybór, jak do tych sytuacji podejść – możemy odpowiedzieć w sposób świadomy, zgodny z naszymi wartościami, zamiast działać z automatu.
W jaki sposób możemy rozwijać naszą wolność?
Świadome zauważanie emocji – Pierwszym krokiem do zrozumienia tej przestrzeni pomiędzy bodźcem a reakcją jest uważność. Często automatycznie reagujemy na bodźce – bez zastanowienia, co czujemy w danym momencie i jak to wpływa na naszą reakcję. Poprzez codzienne refleksje możemy nauczyć się rozpoznawać, co jest najsensowniejsze, zanim podejmiemy działanie.
Zrozumienie, że emocje są normalne, ale nie muszą kierować naszymi decyzjami – Lęk, złość, frustracja – wszystkie te emocje mogą być naturalnymi reakcjami na sytucje. Jednak to nie one decydują o naszym dalszym działaniu, chyba że pozwolimy im na to. Zrozumienie, że emocje nie muszą dyktować naszej reakcji, to klucz do odkrycia prawdziwej wolności.
Zmiana narracji wewnętrznej – Zamiast postrzegać trudności jako nieprzezwyciężalne przeszkody, możemy spróbować spojrzeć na nie jako na wyzwania, które oferują nam możliwość wzrostu. Często to, jak mówimy o sobie i o świecie, ma ogromny wpływ na nasze reakcje.
Podejmowanie świadomych wyborów – W każdym momencie mamy wybór, jak odpowiedzieć na to, co się dzieje. To, co możemy zrobić, to świadome wybieranie postawy, która jest zgodna z naszymi wartościami. W sytuacjach stresowych zastanów się, czy jesteś w stanie zrobić krok w tył, poczekać chwilę, a potem odpowiedzieć w sposób, który pozwala ci wybrać dobro.
Wolność, która daje siłę
W końcu wolność nie polega na usuwaniu trudności, ale na zdolności przeżywania ich w sposób, który pozwala nam stawać się w pełni sobą. To, jak podejdziemy do trudnych sytuacji, jest kluczowe. Wolność to nie brak problemów, ale umiejętność wyboru postawy, która pozwala nam iść naprzód, mimo trudności.
W Centrum RE-kreacja wierzymy, że prawdziwa wolność tkwi w zdolności do wyboru, jak reagujemy na życie, niezależnie od tego, co ono przynosi. Każdy z nas ma tę moc, aby decydować, jak chcemy żyć, w jakim kierunku podążać i w jakim świetle widzimy nasze wyzwania.
Jeśli szukasz sposobów na odkrycie tej przestrzeni między bodźcem a reakcją, nasi specjaliści są tu, by Ci pomóc. Terapia to proces, który pozwala odzyskać pełną kontrolę nad tym, jak reagujesz na świat, co daje prawdziwą wolność i spokój.
